Halk içre bir âyineyim herkes bakar bir ân görür
Her ne görür kendi yüzün ger yahşi ger yaman görür
Sezai Gülşenî
Gülşenî diyor ki: Halk arasında bir aynayım. Öyle bir aynayım ki kim bana baksa baktığı anda kalbinden geçenleri görür. Kalbinde güzellik olan yahşi görür, güzel görür; kalbinde çirkinlik olan yaman körür, kötü görür. İnsan, insan ile bilinir. İnsanın imtihanı insandır. İnsanın aynası da insandır aynı zamanda. Bir insan bir diğerine baktığı zaman onunla imtihan olur. Onda eksik görürse iki ihtimal vardır: Ya aynı eksiği kendisinde de görecektir ya da kendisinde olan eksiği fark etmeden ona yansıtacaktır. Sezai Gülşenî bu beytinde işte tam olarak bundan bahsediyor. İnsanın kalbini bir denize, dilini de kıyıya benzetmişler. Denizde ne varsa kıyıya o geldiği gibi kalpte ne varsa dile de o gelir. Aynı zamanda fikre de o gelir. Ön yargılar da bundan oluşur. Bir insanın, bir diğerinde iyi niyetle bakması, onun bakışının derinliklerinde bir iyilik olduğu anlamına gelir. Kötü niyetle bakması da bakışının derinlerinde karanlık düşünceler olduğu anlamına gelir. Örneğin hasetçi ve gıybetçi bir insan karşılaştığı her insanın kendisinden haset edeceğini ve arkasından konuşacağı vehmine kapılır. Bu zannın sebebi kişinin kendisinde bulunan özellikleri bilmesinden ancak fark edememesinden dolayıdır. Biz, ''güzel bakmak sevaptır'' hadis-i şerifince, olabildiğince güzel bakmaya ve hüsn-ü zanda bulunmaya gayret edelim.
Comments